Scenariusz lekcji biologii w kl. VII
SCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII W KLASIE VII
SZKOŁY PODSTAWOWEJ
TEMAT: Budowa i działanie serca
CEL OGÓLNY: Poznanie budowy i mechanizmu działania serca.
CELE NAUCZANIA:
Wiadomości:
A – Uczeń:
• wymienia elementy budowy serca,
• podaje prawidłowe wartości tętna i ciśnienia krwi zdrowego człowieka.
B – Uczeń:
• opisuje mechanizm pracy serca,
• wyjaśnia, czym jest puls,
• rozróżnia ciśnienie skurczowe od rozkurczowego.
Umiejętności
C – Uczeń:
• mierzy tętno na podstawie instrukcji.
D – Uczeń:
• przewiduje wpływ wysiłku na szybkość pracy serca,
• przeprowadza doświadczenie badające wpływ wysiłku fizycznego na pracę serca.
METODY:
Pogadanka, pokaz animacji i filmu, dyskusja, obserwacja, doświadczenie
MATERIAŁY i ŚRODKI DYDAKT.:
• podręcznik
• Multimedialny atlas anatomiczny (Układ krążenia → Serce → Budowa serca)
• rzutnik multimedialny
• karty pracy A dla każdej grupy
• karta pracy B dla każdego ucznia
• film Budowa serca (źródło: Multiteka)
• animacja Cykl pracy serca (źródło: Multiteka)
• ciśnieniomierz
• stoper dla każdej grupy
• wyniki badań EKG
PRZEBIEG LEKCJI:
Część nawiązująca
1. Nauczyciel wykonuje czynności organizacyjne i podaje temat lekcji.
2. W ramach powtórzenia wiadomości z ostatnich lekcji nauczyciel przeprowadza pogadankę. Zadaje uczniom pytania: − Jaka jest rola układu krążenia? − W jakim celu krew krąży w małym i dużym krwiobiegu? − Jaka jest rola serca?
Część właściwa
1. Nauczyciel prezentuje budowę serca z Multimedialnego atlasu anatomicznego. Wskazuje jego części i podaje ich nazwy. Następnie rozdaje uczniom karty pracy B. Uczniowie wykonują zadanie Nauczyciel czuwa nad poprawnością wykonania zadań.
2. Uczniowie czytają polecenia do zadania 2 z karty pracy. Następnie nauczyciel wyświetla film Budowa serca, na podstawie którego uczniowie wykonują zadanie. Nauczyciel sprawdza i omawia poprawne rozwiązanie.
3. Nauczyciel uruchamia animację ilustrującą fazy cyklu pracy serca i je omawia. Uczniowie wykonują zadanie 3, a nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi.
4. Nauczyciel wyjaśnia, czym są: tętno (puls), ciśnienie skurczowe oraz ciśnienie rozkurczowe krwi. Prowadzi z uczniami krótką dyskusję na temat tego, od czego zależy wartość tętna i ciśnienia krwi. W dyskusji doprowadza do stwierdzenia, że wysiłek fizyczny ma wpływ na wyniki pomiarów tych wartości.
5. Nauczyciel dzieli uczniów na 4 grupy. Każdej rozdaje kartę pracy A. Następnie wybiera 2 chętnych uczniów, którym mierzy ciśnienie. Podczas wykonywania doświadczenia nauczyciel tłumaczy zasady prawidłowego pomiaru ciśnienia. Zapisuje wyniki na tablicy, a uczniowie uzupełniają kartę pracy. Następnie prosi tych samych uczniów o wykonanie 20 przysiadów. Bezpośrednio po wykonaniu ćwiczenia nauczyciel ponownie mierzy ciśnienie krwi u ćwiczących uczniów. Zapisuje wyniki na tablicy, a uczniowie – w kartach pracy grup. Nauczyciel prowadzi krótką dyskusję na temat wyników pomiarów przed wysiłkiem i po nim.
6. W każdej grupie uczniowie wybierają 2 osoby, które będą brały udział w pomiarze tętna na tętnicy nadgarstkowej lub szyjnej. Nauczyciel rozdaje każdej grupie stopery. Tłumaczy, jak dokonać pomiaru tętna (zmierzyć tętno w czasie 30 s., a następnie pomnożyć wynik razy 2). Uczniowie wpisują wyniki pomiarów w kartach pracy. Następnie uczniom, którym było mierzone tętno, nauczyciel poleca wykonć 20 przysiadów. Uczniowie zapisują wyniki w kartach pracy. Nauczyciel prowadzi krótką dyskusję na temat wyników pomiarów tętna przed wysiłkiem i po nim. Uczniowie zapisują w kartach pracy wniosek z obu doświadczeń.
Część podsumowująca
1. Nauczyciel pyta uczniów, czy znają inne rodzaje badań, które obrazują pracę serca. Uczniowie odpowiadają.
2. Następnie nauczyciel pokazuje uczniom przykładowy wynik badania EKG. Pyta, czy wiedzą, co to jest. Upewnia się, czy któryś z uczniów miał kiedykolwiek wykonywane takie badanie. Jeżeli któryś z uczniów uczestniczył w tym badaniu, nauczyciel prosi go o opisanie jego przebiegu. Jeżeli nie – nauczyciel krótko opisuje zasady wykonywania EKG. 3. Nauczyciel pyta, dlaczego tak ważne jest okresowe wykonywanie takich badań, jak pomiar tętna, ciśnienia krwi oraz EKG.
Iwona Kopaczewska